Khi chuyển từ máy compact lên DSLR thì bạn đã bước lên một bậc cao hơn về chất lượng ảnh, nhưng đồng thời mức độ phức tạp trong việc chụp hình cũng tăng lên, đặc biệt là vấn đề lens. Bài viết này sẽ liệt kê các vấn đề về lens mà bạn cần biết và cách tránh.

 

6. Không lấy nét gần được.
 
Một điều mà bạn có thể nhận thấy khi chuyển từ máy compact sang DSLR là bạn không thể lấy nét ở khoảng cách gần như bạn vẫn thường hay lấy nét khi chụp macro.
 
Cách tốt nhất để có thể chụp một vật thể mà khi lên hình có kích cỡ như đời thật đó là dùng ống macro (đã có một bài phân tích về ống macro).
 
Cách này thì hơi tốn kém, có một loại lens close-up trông giống như filter gắn vào đầu lens có thể cho ta kết quả tương tự với ống macro nhưng lại kinh kế hơn.
 
Một giải phát kinh tế hơn đó là sử dựng ống mở rộng (extension tube), ống này gắn giữa lens và camera và biến một ống bịnh thường thành một ống macro.
 
7. Khẩu độ thay đổi khi zoom.

 
Trừ khi bạn có một ống zoom đắt tiền cực xịn với tiêu cự cố định, không thì bạn phải để ý khẩu độ thay đổi khi zoom đến tiêu cự cuối của lens.
 
Một lens tầm trung bình, ví dụ, sẽ có khẩu độ tối đa là f/3.5 ở khoảng góc rộng của khoảng zoom và f/5.6 ở khoảng tele.
 
Điều này có nghĩa là độ mở tối đa sẽ thay đổi khi ta zoom từ tiêu cự ngắn nhất (góc rộng) cho đến tiêu cự dài nhất (tele)
 
Nếu bạn chụp ở chế độ Av (ưu tiên khẩu) hoặc một chế độ tự động nào đó, tốc độ sẽ tự thay đổi và độ sáng của tấm ảnh sẽ không bị ảnh hưởng nhưng hãy cẩn thận tốc độ tối thiểu để không bị rung ảnh.
 
Nếu bạn chụp ở chế độ Maunual thì tấm ảnh sẽ tối hơn khi bạn zoom gần lại nếu bạn không chỉnh lại tốc độ tương ứng.
 
8. Flare

 
Flare có thể làm giảm độ tương phản của tấm ảnh và tạo nên một vùng sáng trong tấm ảnh.
 
Flare được tạo ra khi ánh sáng vào lens từ nhiều góc khác nhau và phản chiếu bên trong cấu tạo quang học của lens.
 
HIện tượng này xảy ra khi có một nguồn sáng nằm ngay rìa của tấm ảnh (mặt trời, đèn đường …) hoặc có ánh sáng đi qua các lớp yếu tố trước lens (filter …)
 
Do có góc chụp rộng nên flare là một vấn đề thường gặp với các ống góc rộng.
 
Một điều may mắn là có một giải pháp cực đơn giản cho vấn đề này: hood.
 
Nhiều lens khi mua sẽ kèm theo hood, nếu không có bạn có thể mua giá cả cũng không quá cao hoặc có thể tự làm.
 
Hoặc bạn có thể dùng tay để che ánh sáng y như cách bạn che mắt khi ánh sáng quá chói.
 
9. Máy mất cân bằng với những lens tele.

 
Những ống tele dài thường khá nặng và nếu bạn gắn máy vào tripod thì bạn phải giữ máy lại vì lens sẽ chúi xuống.
 
Cách gỉải quyết là chuyển điểm mà bạn gắn máy vào tripod về phía trước để trọng lượng giữa máy và lens cân bằng.
 
Thường khi mua những lens này ta sẽ được kèm theo một cái vòng để gắn vào tripod, nhưng nếu lens của bạn không có thì bạn có thể mua rời.
 
Một lợi thế nữa khi dùng vòng này là ta có thể dễ dàng xoay camera đứng và ngược lại. Điều này là một lợi thế đặc biệt khi ta dùng để chụp ảnh thể thao hay chụp ảnh tự nhiên hoang dã khi mà sự phản xạ nhanh nhạy là hết sức quan trọng.
 
10. Vignetting.

 
Hầu hết lens khi chụp ở độ mở khẩu lớn đều làm cho tấm ảnh bị tối ở 4 góc. Tuy hiệu ứng vignette này là một vết ám do lens nhưng trông vẫn có điểm đặc biệt và thậm chí nhiều người còn thêm hiệu ứng này vào để tăng độ tập trung vào chủ thể.
 
Nếu bạn muốn tránh hiệu ứng này thì bạn phải khép khẩu lại một ít.
 
Vignette có thể do hood khi mà ta chưa vặn hood vào đúng khớp hoặc do rìa của filter khi chưa sát vào lens. Và như vậy sẽ tạo ra những cái bóng thừa ở phần rìa tấm ảnh – đặc biệt là với ống góc rộng.
 
Để có kết quả tốt nhất thì ta nên dùng hood được thiết kế riêng cho lens.
 
11. Ảnh bị soft.

 
Nếu bạn soi một tấm ảnh ở độ zoom 100% trên máy tính thì bạn sẽ nhận ra rằng những tấm  ảnh được chụp ở khẩu độ lớn nhất hoặc nhỏ nhất sẽ không được nét bằng những tấm ảnh chụp với khẩu độ ở khoảng giữa.
 
Nếu bạn muốn biết tầm khẩu độ tối ưu của lens, hãy thử chụp 1 tấm ảnh với bố cục điểm lấy nét giống nhau nhưng khẩu độ khác nhau, sau đó lên máy tính kiểm tra ở độ zoom 100% để xem tiêu cự nào là nét nhất, khoảng khẩu độ mà ảnh nét nhất là khoảng khẩu độ tối ưu của lens. Sau khi kiểm tra bạn sẽ thấy độ nét tăng dần sau đó lại giảm dần khi ta khép khẩu dần dần.

Theo DCW
Dịch Shinno.